Zadania własne gmin w zakresie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych gospodarstw domowych o niskich dochodach, zapewniania lokali w ramach najmu socjalnego i lokali zamiennych oraz tworzenia zasobu pomieszczeń tymczasowych

- Podczas spotkania skoncentrujemy się na aktualnych przepisach prawnych dotyczących zarządzania zasobem mieszkaniowym gminy. Szczególną uwagę poświęcimy regulacjom zawartym w ustawie o ochronie praw lokatorów oraz zmianom w Kodeksie cywilnym, uwzględniając poprawki z 2022 roku.
- W programie znajdą się również zagadnienia dotyczące najemców, wynikające zarówno z umów najmu, jak i przepisów prawa. Poruszymy temat uchwał rad gmin dotyczących wynajmowania lokali gminnych oraz długoterminowych strategii zarządzania zasobem mieszkaniowym, z uwzględnieniem interpretacji sądów administracyjnych w kontekście aktów prawa lokalnego.
- Wykładowca zaprezentuje kluczowe wyroki sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego, a seminarium obejmie także kwestie związane z Kodeksem cywilnym, takie jak współnajem lokalu mieszkalnego w trakcie małżeństwa i po rozwodzie, dziedziczenie najmu po zmarłym najemcy, a także prawa i obowiązki stron w przypadku sprzedaży wynajętej nieruchomości. Dodatkowo, omówione zostaną wybrane aspekty Kodeksu postępowania cywilnego.
 

• Zrozumienie przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów, w tym kogo dotyczą oraz jakie są wyłączenia.
• Zdobycie wiedzy, jakie są prawa i obowiązki najemców wynikające z umowy lub z mocy prawa. Omówione zostaną również procedury dokonywania zmian w dokumentacji oraz udowadniania posiadania tytułu prawnego do lokalu.
• Wyjaśnienie wymogów i procedur przy ubieganiu się o lokal z zasobów gminy zarówno na czas nieoznaczony, jak i na czas oznaczony, np. w ramach najmu socjalnego.
• Rozwiązanie praktycznych problemów. Uczestnicy dowiedzą się, jak skutecznie radzić sobie z różnymi sytuacjami, takimi jak oferty najmu socjalnego, najem pomieszczenia tymczasowego czy też zamiana lokali.
• Omówienie prawa do odszkodowania i roszczenia odszkodowawczego, np. w przypadku niedostarczenia lokalu socjalnego lub pomieszczenia tymczasowego.
• Uczestnictwo w szkoleniu pozwoli na lepsze zrozumienie zasad współpracy z organami gminy oraz wykorzystanie dostępnych uchwał rad w sprawie gospodarowania zasobem gminy.
• Przedstawienie i omówienie aktualnego orzecznictwa i przepisów prawa, co umożliwi skuteczne działanie w praktyce.
• Forma szkolenia umożliwia dyskusję z ekspertem oraz pozwala na wymianę doświadczeń z innymi uczestnikami.

1. Omówienie spraw związanych z ustawą o ochronie praw lokatorów, w tym w szczególności: 
a. omówienie zakresu regulacji ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz wybranych zagadnień z Kodeksu cywilnego i Kodeksu postępowania cywilnego w tym: wyjaśnienie i interpretacja niektórych pojęć z w/w przepisów np.: zamieszkiwanie jako pobyt i zamiar stałego pobytu, niezaspokojone potrzeby mieszkaniowe jako jeden z warunków przy ubieganiu się o lokal mieszkalny na czas nieoznaczony, brak tytułu prawnego do lokalu jako jeden z warunków ubiegania się o najem socjalny lokalu, wartość odtworzeniowa lokalu, korespondencja odebrana i nieodebrana, przedawnienie roszczeń majątkowych, itp.,
b. najemcy: z umowy lub z ustawy, dokonywanie zmian w dokumentacji, udowodnienie posiadania tytułu prawnego do lokalu nabytego w świetle obecnych lub wcześniej obowiązujących przepisów prawnych,
c. egzekucja z lokalu a tytuł prawny do lokalu.
2. Prawa i obowiązki właścicieli i lokatorów: 
a. podstawowe wymogi przy zawieraniu umowy najmu przez jednostki samorządu terytorialnego tj.:
• umowy najmu na czas nieoznaczony
• umowy najmu socjalnego lokalu (najem przyznany przez sąd i najem przyznany przez gminę)
• umowy najmu na lokal zamienny – na czas oznaczony i czas nieoznaczony (w jakich przypadkach)
• umowy najmu na czas stosunku pracy
• umowy najmu na tymczasowe pomieszczenie
b. umowa najmu lokalu zamiennego, umowa najmu w wyniku zamiany oraz w związku ze wstąpieniem w stosunek najmu po śmierci najemcy zawarta po dniu wejścia przepisów obowiązujących od dnia 21.04. 2019 r. z najemcami używającymi lokal na podstawie umowy najmu zawartej przed tą datą – dot. noweli z dnia 13 czerwca 2019 r. – odstępstwa od ogólnych zasad przyjętych w ustawie, 
c. omówienie spraw dot. m.in. oferty jako propozycji zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, będącej podstawą wygaśnięcia obowiązku odszkodowawczego gminy wobec właściciela - jej skuteczność, sytuacja prawna osób zamieszkałych w innym lokalu niż lokal wierzyciela w oczekiwaniu na ofertę itp., 
d. zabezpieczenie pokrycia należności z tytułu najmu lokalu w tym: sposób rozliczania w zależności od okresu czasu w jakim została wpłacona kaucja,
e. opłaty zależne i opłaty niezależne od właściciela m.in.: stawki czynszu, zasady polityki czynszowej, podwyżki czynszu, obniżki czynszu (wymagane dokumenty, dokonanie przyznania i odmowy obniżki na podstawie uchwał rady gminy w sprawie warunków obniżania czynszu i wysokości dochodu gospodarstwa domowego, wywiad środowiskowy), weryfikacja dochodów – deklaracja o wysokości dochodów, możliwość żądania dokumentów potwierdzających wysokość dochodów wykazanych w deklaracji oraz przeprowadzenia wywiadu środowiskowego, 
f. pozbawienie tytułu prawnego do lokalu mieszkalnego: wypowiedzenie i rozwiązanie stosunku prawnego na zasadzie porozumienia stron lub orzeczenie sądu,
g. udział gminy w sprawach sądowych o opróżnienie lokalu,
h. bezumowne zamieszkiwanie w lokalu mieszkalnym:
• odszkodowanie z tytułu zamieszkiwania w lokalu bez tytułu prawnego w tym przy uwzględnieniu uprawnienia do lokalu socjalnego, zamiennego oraz pomieszczenia tymczasowego nadanego przez sad,
• roszczenia odszkodowawcze od gminy z tytułu nie dostarczenia lokalu socjalnego osobie uprawnionej do niego z mocy wyroku sądowego – udowodnienie szkody, przedawnienie roszczeń o naprawienie szkody, regres, odpowiedzialność in solidum,
i. awarie, przeglądy, ulepszenia,
j. zakończenie najmu.
3. Uchwały rad gmin w sprawie: wieloletnich programów gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy i zasad wynajmowania lokali - jak również wspomniane uchwały rad gmin w sprawie pomieszczeń tymczasowych oraz orzecznictwo sądów powszechnych i administracyjnych.
4. Sprawy dotyczące najmu wynikające z przepisów KODEKSU CYWILNEGO 
a. prawa i obowiązki stron w razie zbycia rzeczy najętej w czasie trwania najmu (zbycie budynku lub lokali w budynku – sytuacja prawna m.in. najemców),
b. wstąpienie w stosunek najmu po śmierci najemcy ( w tym: umowa o opiekę nad najemcą – art. 31 ustawy),
c. prawa małżonków i rozwiedzionych małżonków (w tym: szczegółowe omówienie tej problematyki począwszy od przepisów Kodeksu zobowiązań o najmie lokali, wydanych na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dn. 27 X 1933 r. - do obecnej chwili – prawa nabyte),
d. odpowiedzialność za zapłatę czynszu,
e. przedawnienie roszczeń majątkowych,
f. inne sprawy, które nie zostały objęte ustawą o ochronie praw lokatorów a mające odzwierciedlenie w przepisach Kodeksu cywilnego.
5. Sprawy uregulowane przepisami Kodeksu postępowania cywilnego oraz przepisami wykonawczymi w tym:
a. sprawa pomieszczeń tymczasowych,
b. tryb postepowania w sprawach o opróżnienie lokalu lub pomieszczenia, m.in. sprawy związane z wnioskiem komornika o wszczęciu egzekucji, sprawa dot. orzeczeń sądowych zapadłych przed 16 listopada 2011 r., w których brak wskazania przyczyn eksmisji, o których mowa w art. 17 ust. 2 ustawy o ochronie praw lokatorów i po tej dacie, usunięcie ruchomości itp., 
c. problematyka związana z żądaniem przez powoda ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego czy też prawa,
d. prawo do noclegowni, schroniska lub innej placówki zapewniającej miejsca noclegowe.
6. Udzielanie odpowiedzi na pytania. 
 

Pracownicy wydziałów gospodarki lokalami urzędów gmin, pracownicy zakładów gospodarki mieszkaniowej, pracownicy i zarządzający TBS, zarządzający zasobem lokalowym w tym spółdzielnie mieszkaniowe.

Prawnik ze specjalizacją gospodarka mieszkaniowa wieloletni pracownik oraz konsultant w Ministerstwie. Uczestnik prac legislacyjnych w zakresie zarządzania lokalami mieszkalnymi doświadczony szkoleniowiec i praktyk.