Decentralization Offering Better Results and Efficiency – DOBRE (kontynuacja 2022-2025)

Program USAID DOBRE (Decentralization Offering Better Results and Efficiency) – to dziewięcioletni projekt finansowany przez Amerykańską Agencję ds. Rozwoju Międzynarodowego (USAID), realizowany przez międzynarodowe konsorcjum, którego liderem jest Global Communities. Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej im. Jerzego Regulskiego jest jednym z głównych partnerów tego projektu.

Program USAID DOBRE rozpoczął się w 2016 roku i od tego czasu wspiera ukraińskie samorządy w wykorzystaniu szans i sprostaniu wyzwaniom, jakie niesie ze sobą proces decentralizacji władzy. Przez pierwsze sześć lat DOBRE ściśle współpracowało ze 100 jednostkami terytorialnymi (tzw. gromadami); realizując dwa główne cele – pomoc samorządom w skutecznym, przejrzystym i odpowiedzialnym rządzeniu i zarządzaniu; a także zwiększenie zaangażowania obywateli w podejmowanie decyzji i udział w życiu społeczności lokalnej. (Więcej informacji na temat zakończonych działań na stronie dot. DOBRE w latach 2016-2022).

Jesienią 2022 roku, pomimo trwającej wojny, sponsor programu (USAID) podjął decyzję o przedłużeniu DOBRE o trzy lata i przyznaniu dodatkowego finansowania. W ciągu tych trzech lat DOBRE będzie ściśle współpracować z 60 ukraińskimi jednostkami samorządowymi (52 z nich współpracowało wcześniej z DOBRE). Głównym celem zaplanowanego dla nich wsparcia jest pomoc w przezwyciężeniu skutków wojny, odbudowie oraz kontynuowaniu drogi zrównoważonego rozwoju. Wsparcie to obejmie następujące obszary: planowanie strategiczne; zarządzanie finansami; świadczenie usług publicznych; lokalny rozwój gospodarczy; zarządzanie kryzysowe; nowoczesną komunikację; aktywizację i partycypację obywatelską; budowanie i rozwijanie kompetencji kadr samorządowych. Działania te zostaną wzmocnione dzięki zapewnieniu partnerskim samorządom pomocy materialnej.

W kontynuacji programu uczestniczą samorządy partnerskie DOBRE zlokalizowane w dziesięciu obwodach Ukrainy: czernichowskim, czerniowieckim, dniepropietrowskim, iwanofrankowskim, charkowskim, chersońskim, kirowohradzkim, mikołajowskim, tarnopolskim oraz zaporoskim.

Jednocześnie, DOBRE realizuje dodatkowe działania pomocowe w ramach tzw. komponentu Emergency Response, zapewniającego wsparcie materialne mające zaspokajać pilne potrzeby 67 jednostek samorządowych zlokalizowanych w pobliżu strefy działań wojennych.

Program jest realizowany przez międzynarodowe konsorcjum, którego liderem jest Global Communities i obejmuje następujące organizacje partnerskie:
• Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej im. Jerzego Regulskiego (FRDL)
• The Ukrainian Crisis Media Center (UCMC)
• Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie (MSAP/UEK)
(W ciągu pierwszych sześciu lat realizacji projektu DOBRE w skład konsorcjum wchodziły także National Democratic Institute oraz SocialBoost.)


Działania FRDL w ramach programu DOBRE (edycja 2022-2025)

W pierwszej fazie kontynuacji projektu (w okresie styczeń-wrzesień 2023), FRDL zrealizowała serię ogólnokrajowych webinariów skierowanych do ukraińskich samorządów, obejmujących tematy istotne w kontekście procesu odbudowy Ukrainy, a także konsultacje online uzupełniające problematykę przedstawioną w trakcie webinariów.

Przeprowadzone zostały następujące webinaria:
POLITYKA SPÓJNOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ I WYTYCZNE KORZYSTANIA Z EUROPEJSKICH ŚRODKÓW ROZWOJOWYCH - webinarium składające się z dwóch części odbyło się w dniach 18 i 27 kwietnia 2023 r. Nagrania z obu części webinarium dostępne są pod następującymi adresami: część 1, część 2
OPTYMALIZACJA USŁUG PUBLICZNYCH I INFRASTRUKTURY – webinarium skierowane do samorządów, które nie zostały bezpośrednio doświadczone działaniami wojennymi w dniu 25 maja, a także webinarium skierowane do jednostek wyzwolonych spod tymczasowej okupacji oraz bezpośrednio doświadczonych działaniami wojennymi w dniu 31 maja 2023 r. Nagrania z obu części webinarium: część 1, część 2
INTEGRACJA I REINTEGRACJA SPOŁECZNA – dwie części webinarium zrealizowanego w dniach 16 i 18 sierpnia 2023 r. Nagrania z obu części webinarium dostępne są pod następującymi adresami: część 1, część 2

Dodatkowo, przygotowana została elektroniczna publikacja pt. „Optymalizacja usług publicznych i infrastruktury w ukraińskich gromadach. Poradnik dla samorządów lokalnych” (ukraiński tytuł: „Оптимізація публічних послуг та інфраструктури у територіальних громадах україни. Методичний посібник для органів місцевого самоврядування”), która powstała w oparciu o wnioski płynące z webinarium pt. „Optymalizacja usług publicznych i infrastruktury” oraz konsultacje online zrealizowane dla ukraińskich samorządów.
Poradnik został opracowany przez polsko-ukraiński zespół autorów i bazuje na ich wieloletnim doświadczeniu pracy na rzecz ukraińskich samorządów. Jego głównym celem jest zaprezentowanie znaczenia racjonalizacji systemu świadczenia usług publicznych w procesie zarządzania jednostką terytorialną, a także wyjaśnienie w jaki sposób ukraińskie samorządy mogą samodzielnie przygotować i wdrażać plany optymalizacji infrastruktury i usług. Proponowane przez autorów podejście zakłada wykorzystanie procesu odbudowy do wprowadzenia zmian efektywnościowych. Ma przekonać lokalnych decydentów i interesariuszy do tego, że to, co należy zrobić w pierwszej kolejności, to sporządzenie rzetelnych analiz i racjonalnych planów działania, a dopiero potem powinno się przystąpić do realizacji konkretnych przedsięwzięć inwestycyjnych i społecznych.
Poradnik dostępny jest pod adresem: https://bit.ly/FRDL_Posibnyk_Optymizatsiya_2023

Na przełomie 2023 i 2024 roku, FRDL wznowiła działania realizowane w bezpośredniej współpracy z samorządami partnerskimi Programu USAID DOBRE. Polegają one na wsparciu doradczym w zakresie strategicznego planowania, w tym m.in. na pomocy w zaktualizowaniu ich strategii rozwoju (lub opracowaniu nowych dokumentów) w kształcie odzwierciedlającym aktualne potrzeby i priorytety poszczególnych społeczności lokalnych.

W okresie grudzień 2023 r. - marzec 2024 r. rozpoczęto pierwszy etap tych działań polegający na realizacji monitoringu strategicznego planowania w 52 ukraińskich jednostkach samorządowych. Działania prowadzone w tym okresie koncentrowały się na analizie sytuacji w poszczególnych jednostkach, zarówno sytuacji będącej konsekwencją toczącej się wojny, jak i aktualnej sytuacji w zakresie planowania strategicznego oraz zarządzania strategią. Ponieważ etap ten służył jako faza przygotowawcza do właściwej fazy strategicznego planowania, prace polskich i ukraińskich konsultantów FRDL obejmowały analizę zagadnień merytorycznych, które będą kluczowe dla dalszych prac nad aktualizacjami strategii, m.in. stopień, w jakim wojna wpłynęła na plan strategiczny, najważniejsze problemy i wyzwania stojące przed społecznością lokalną, aktualne uwarunkowania realizacji procesów planowania strategicznego, inne dokumenty strategiczne istotne dla dalszego procesu planowania strategicznego i rewizji planu strategicznego (w tym np. Kompleksowe Programy Odbudowy Gromad).
W całym etapie monitoringu strategicznego planowania odbyło się w sumie 156 spotkań monitoringowych realizowanych w formie zdalnej (po trzy spotkania na daną jednostkę). Wzięło w nich udział 645 osób. Uzupełnieniem spotkań monitoringowych było wsparcie realizowane drogą mailową i telefoniczną, a także poprzez pracę własną konsultantów (w tym analiza otrzymanych danych i dokumentów oraz przygotowanie rekomendacji dla władz ukraińskich JST).

W kolejnej fazie realizacji projektu, w okresie czerwiec 2024 r. – marzec 2025 r., FRDL będzie bezpośrednio współpracować z około 50 samorządami partnerskimi DOBRE, zapewniając im wsparcie doradcze w zakresie strategicznego planowania. Rezultatem tych prac będzie aktualizacja strategii rozwoju (lub przygotowanie nowych dokumentów), w kształcie odzwierciedlającym aktualne potrzeby i priorytety poszczególnych społeczności lokalnych z regionów: czernichowskiego, czerniowieckiego, dniepropietrowskiego, iwanofrankowskiego, charkowskiego, chersońskiego, kirowohradzkiego, mikołajowskiego, tarnopolskiego oraz zaporoskiego.

Dodatkowo, we współpracy z liderem projektu, FRDL zorganizowała cztery wizyty studyjne do Polski dla przedstawicieli ukraińskich jednostek samorządowych. Ich celem było przedstawienie najlepszych praktyk i rozwiązań wypracowanych przez polskie samorządy lokalne, obejmujących świadczenie usług publicznych, rozwój gospodarczy, zaangażowanie obywatelskie, wspieranie rozwoju i aktywności młodzieży, a także promowanie przyjaźni ukraińsko-polskiej i inicjowanie partnerstw na poziomie lokalnym. Poszczególne wizyty zostały zrealizowane w: Krakowie i Województwie Małopolskim, Szczecinie i Województwie Zachodniopomorskim, Warszawie i Województwie Mazowieckim, a także Gdańsku i Województwie Pomorskim.

Więcej informacji o poszczególnych wizytach:
- Wizyta Studyjna w Krakowie i Województwie Małopolskim (maj 2024)
- Wizyta Studyjna w Szczecinie i Województwie Zachodniopomorskim (czerwiec 2024)
- Wizyta Studyjna w Warszawie i Województwie Mazowieckim (sierpień 2024)
- Wizyta Studyjna w Gdańsku i Województwie Pomorskim (wrzesień 2024)

W wizytach udział wzięło w sumie 120 osób, przede wszystkim przedstawicieli ukraińskich jst z regionów czernichowskiego, czerniowieckiego, dniepropietrowskiego, iwanofrankowskiego, charkowskiego, chersońskiego, kirowohradzkiego, mikołajowskiego, tarnopolskiego oraz zaporoskiego. Zarówno aspekty merytoryczne, jak i organizacyjne wizyt zostały bardzo wysoko ocenione przez ich uczestników.

Cytując oficjalny list Dyrektora Programu USAID DOBRE, otrzymany przez FRDL po zakończeniu całej serii wizyt: „Wizyty studyjne okazały się dużym sukcesem. Nasi uczestnicy przekazali nam, że wizyty studyjne były niezwykle przydatne i pożyteczne, a także dostarczyły im informacji, doświadczeń i nowych pomysłów, które będą przydatne w ich własnej pracy. … Chciałbym wyrazić swoją wdzięczność FRDL za wspaniałą pracę, która sprawiła, że wizyty okazały się takim sukcesem. FRDL odegrało kluczową rolę w organizacji wizyt studyjnych, zidentyfikowaniu i przygotowaniu do wizyt polskich jst, a także w zapewnieniu doskonałego wsparcia merytorycznego i organizacyjnego przez cały czas trwania wizyty. Wsparcie FRDL było doskonałe pod każdym względem”.

Kontakt:
Kierowniczka Projektu: Katarzyna Czarnołęcka, katarzyna.czarnolecka@frdl.org.pl