Koronawirus pogrąża budżety samorządów. Konieczna jest pomoc władz centralnych!

Samorządy podejmują ogromny wysiłek ograniczając wydatki zarówno bieżące jak i inwestycyjne, z jednoczesnym zachowaniem miejsc pracy i wykorzystywaniem środków z Unii Europejskiej. Niemniej jednak same sobie nie poradzą – pisze Krajowa Rada Forów Skarbników JST w liście do Premiera.

Koronawirus spowodował olbrzymi spadek dochodów z podatków PIT i CIT w samorządach. Budżety JST naruszone przez zmiany wprowadzone w 2019 roku (m.in. obniżenie PIT-u z 18 do 17 proc. oraz zwolnienia dla osób do 26. roku życia), już muszą się mierzyć z kolejnymi stratami. Z tego powodu Krajowa Rada Forów Skarbników Jednostek Samorządu Terytorialnego, działająca przy Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej im. Jerzego Regulskiego, skierowała postulat do Prezesa Rady Ministrów RP, w którym wyraża głębokie zaniepokojenie stanem finansów samorządów.

W liście skarbnicy wskazują m.in. na mniejsze wpływy z udziału w PIT (drastyczny spadek wpływów za kwiecień br. w granicach 40-42% w stosunku do analogicznego miesiąca 2019 roku), mniejsze wpływy z udziału w CIT wynikające z wprowadzonych obostrzeń i zmian przepisów. Podkreślają również zaangażowanie samorządów w działania mające na celu złagodzenie negatywnych skutków walki z wirusem COVID-19 tj. wprowadzanie ulg i zwolnień dla przedsiębiorców (np. zwolnienia z czynszów najmu i dzierżawy, rozkładanie na raty czy odroczenia terminów płatności należności cywilnoprawnych itp.), przy jednoczesnym ograniczaniu wydatków bieżących i inwestycyjnych, ponoszeniu nieplanowanych wcześniej wydatków (np. dezynfekcje miejsc publicznych), utrzymywaniu zamkniętych w wyniku obostrzeń instytucji (instytucje kultury, ośrodki sportu i rekreacji), które nie przynoszą obecnie żadnych dochodów.

Jak podkreślają skarbnicy zaproponowane rozwiązania w tarczach antykryzysowych są dla samorządów niewystarczające, gdyż nie oznaczają ani większych wpływów, ani mniejszych wydatków. Choć przekazanie dodatkowych środków dla samorządów w ramach zapowiadanego Funduszu Inwestycji Samorządowych może w znacznym stopniu pomóc w złagodzeniu skutków obecnego kryzysu, nie powinna być to – zdaniem skarbników jst – wyłącznie pomoc doraźna. Dlatego w swoim liście do Premiera RP proponują wprowadzenie mechanizmu rekompensującego samorządom ubytek w dochodach poprzez subwencję ogólną lub zwiększenie udziałów w PIT i CIT oraz wprowadzenie udziałów w podatku VAT. Dodatkowo postulują dodanie do tzw. specustawy koronowirusowej z dnia 2 2020 r. (Dz.U. poz. 374, z późn. zm.) zapisów zwalniających jst z obowiązku przekazania w roku 2020 do wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, nadwyżki dochodów za korzystanie ze środowiska, z możliwością wykorzystania tych środków na realizację zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego.

Pełna treść postulatu (plik w formacie pdf)

KRAJOWA RADA FORÓW SKARBNIKÓW JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO działająca przy Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej im. Jerzego Regulskiego powołana została 27 listopada 2018 r. w odpowiedzi na potrzebę sieciowej ponadregionalnej współpracy Skarbników JST zrzeszonych w ramach regionalnych Forów Skarbników JST funkcjonujących przy Ośrodkach FRDL (11 Forów skupiających blisko 700 członków), co stanowi ¼ wszystkich skarbników pracujących w gminach, powiatach i województwach. Więcej informacji o Krajowej Radzie Forów Skarbników: www.frdl.org.pl/krajowa-rada-forow-skarbnikow